Onderwerpen:
- Pakkingen
- Keerringen
Pakkingen:
In elke motor zitten pakkingen en keerringen. Met behulp van pakkingen kunnen twee delen van de motor tegen elkaar gemonteerd worden. De twee delen kunnen beiden van gietijzer zijn, maar ook van plastic op ijzer. Afhankelijk van het soort materiaal van de motor wordt er een papieren, aluminium of een rubberen pakking gemonteerd. Soms wordt er ook een kitlaag aangebracht welke als pakking dient.
Hieronder staat een overzicht van alle pakkingen van een cilinderkop van een Lexus RX300:
De cilinderkoppakking (meestal koppakking genoemd) is de pakking die het meeste te voorduren krijgt. De koppakking zit gemonteerd tussen het draaiend gedeelte van het motorblok en de cilinderkop. Bij elke arbeidsslag van de motor wordt de zuiger door middel van de verbrandingskracht omlaag geduwd. Deze verbrandingskracht zet zich af tegen de cilinderkop, want de ruimte tussen de cilinderkop en de zuiger moet groter worden omdat de zuiger naar beneden bewogen wordt. De koppakking zit tussen de twee motordelen en zorgt dat de verbrandingsgassen niet van de ene naar de andere cilinderruimte kunnen ontsnappen. Ook zorgt de koppakking voor een afdichting van de olie- en koelvloeistofkanalen die vanaf het motorblok naar de cilinderkop lopen.
Een defecte koppakking kan op diverse manieren worden herkend:
- Er ontstaat een menging van olie en koelvloeistof doordat de pakking tussen beide kanalen is doorgescheurd.
- Er komt rook uit de uitlaat van de auto doordat de koppakking tussen een olie- of koelvloeistofkanaal en de cilinder is doorgescheurd.
- Er is olie- of koelvloeistofverlies aan de buitenkant van het motorblok zichtbaar (uitwendige lekkage) doordat op die plek de koppakking is gescheurd.
- Er is compressieverlies aanwezig doordat de koppakking tussen twee verbrandingsruimten is doorgescheurd.
Er zijn ook meerdere oorzaken bij de bovengenoemde defecten, want een menging van olie en koelvloeistof kan ook plaatsvinden wanneer de warmtewisselaar inwendig gescheurd is. Rook uit de uitlaat kan ook door slechte zuigerveren of defecte klepseals worden veroorzaakt (blauwe rook), of witte rook door een scheur in de EGR koeler of de cilinderkop (koelvloeistof). Compressieverlies kan ook veel andere oorzaken hebben. Nu is er wel inzichtelijk gemaakt hoeveel “verantwoordelijkheid” de koppakking heeft op het functioneren van de motor.
Pakkingen tussen de onderdelen hebben één belangrijke taak. Dat is afdichten. In de afbeelding is een pakking te zien van een EGR-leiding.
In de ruimte tussen de EGR-klep en de EGR-pijp wordt deze afdichtpakking gemonteerd. De uitlaatgassen stromen door het grote gat en kunnen dankzij de pakking niet ontsnappen. Door middel van 2 bouten wordt de EGR-pijp op de klep gemonteerd en zit de pakking klem.
Doordat de pakking ingeklemd wordt, zal deze zich aan de ene kant vormen naar de klep en aan de andere kant naar het pijpje. Dat is geen probleem als deze gemonteerd zit, want dit zorgt voor een nog betere afdichting. Wanneer de delen gedemonteerd worden is het wel belangrijk om de pakking te vervangen. Wanneer deze na demontage weer terug gemonteerd wordt, is de kans op lekkage zeer groot. Zeker als de pakking omgedraaid wordt, zorgt de vervorming van het materiaal zeker voor problemen. Wanneer er motoronderdelen worden gedemonteerd (denk aan uitlaatdelen, het thermostaathuis, het inlaatspruitstuk etc.) dienen de pakkingen altijd vervangen te worden.
Keerringen:
In de motor bevinden zich veel draaiende delen. Soms zijn de draaiende delen van buitenaf zichtbaar, zoals de poelies van de krukas en de nokkenas. Om voor een afdichting tussen de draaiende delen en het motorblok te zorgen, worden er keerringen gebruikt (zie afbeelding).
De buitenzijde van de keerring zorgt voor de afdichting tegen het motorblok en de binnenzijde op de draaiende as (bijv. de kruk- of nokkenas). In de keerring zit een veer. Deze veer zorgt maakt gebruik van de elasticiteit van de keerring; de binnenzijde wordt door middel van de veer extra tegen de as aan gedrukt.
In de onderstaande afbeelding is een krukaskeerring te zien. Hier is goed te zien hoe de keerring tussen het motorblok en de krukas bevestigd zit. In het motorblok zit ook een klein oliekanaal die naar de keerring toeloopt. Via dit oliekanaaltje kan de motorolie het oliekamertje bereiken. Via dit oliekanaaltje kan er een kleine hoeveelheid olie tussen de krukas en het rubber van de keerring komen. Hiermee wordt voorkomen dat het rubber van de keerring defect zal gaan doordat het materiaal van de krukas er tegenaan schuurt. De krukas heeft aan beide uiteinden een keerring zitten; aan de voorkant (dit is vaak de distributiezijde) en aan de achterzijde (waar het vliegwiel gemonteerd zit).
Het vervangen van de keerring vergt soms veel werk. Wanneer de krukaskeerring aan de kant van het vliegwiel lekt, moeten bijvoorbeeld heel de versnellingsbak en de koppeling met het vliegwiel gedemonteerd worden. De krukaskeerring aan de andere kant, vaak waar de multiriem en eventueel de distributieriem zitten, is makkelijker te bereiken. De oude keerring kan er vaak met een schroevendraaier en een hamer uitgetikt worden. Let daarbij wel heel goed op dat er geen krassen ontstaan. De krassen worden door de nieuwe keerring niet afgedicht, dus zal er gegarandeerd olielekkage ontstaan.
De nieuwe keerring wordt vaak met een stuk hulpgereedschap geleverd. Dit is vaak een plastic dop aan de binnenzijde van de keerring. Deze plastic dop zorgt voor een bepaalde voorspanning op de veer aan de binnenzijde van de keerring, zodat de keerring makkelijker te monteren is. Bij montage moet de keerring wel worden ingesmeerd met vet of olie, omdat deze anders kan beschadigen bij het monteren. Beschadigingen aan de keerring leveren uiteraard ook lekkages op.
In de twee onderstaande afbeeldingen is een krukasflens mét en zónder de krukaskeerring te zien:
Gerelateerde pagina: