Onderwerpen:
- Algemeen
- Werking van de Haldex-koppeling
- Hydraulisch circuit
- Olie
Algemeen:
Een Haldex-koppeling is een hydraulische koppeling welke elektronisch wordt aangestuurd en mechanische krachten doorgeeft. Een Haldex-koppeling zit gemonteerd op auto’s met vierwielaandrijving (zoals Quattro van Audi en 4-motion van VW/Seat/Skoda) en zit tussen de cardanas en het cardan (het differentieel).
Bij deze vierwiel-aandrijfsystemen worden de voorwielen constant aangedreven, net als een voorwielaangedreven auto. De achterwielen worden pas bij het accelereren of bij het doorslippen van de voorwielen (door bijv. een zachte ondergrond, of veel motorvermogen) aangedreven. Alleen in deze situaties is er sprake van vierwielaandrijving. Doordat de achterwielen bij constante snelheid niet worden aangedreven, is dit systeem met een Haldex-koppeling meer brandstofbesparend dan een systeem met permanente vierwielaandrijving.
Werking van de Haldex-koppeling:
Het koppel wordt op de Haldex-koppeling overgedragen vanaf de ingaande as (de blauwe as in de onderstaande afbeelding). Het pignon drijft het differentieel aan. Bij rechtuit rijden is de snelheid van de ingaande (blauwe) as en de uitgaande as (het rode) pignon gelijk, omdat de voor- en achterwielen gelijke snelheid draaien. Er is dan nog een sprake van aandrijving van de achterwielen, omdat de koppelingsplaten van de Haldex dan niet tegen elkaar aan liggen. Wanneer de in- en uitgaande assen een snelheidsverschil hebben, bijv. wanneer de voorwielen doorslippen en de achterwielen gewoon over het wegdek rollen, zorgen de (gele) rollen in de opvoerplunjer (zie onderstaande afbeelding) dat de koppelingsplaten mechanisch tegen elkaar aangedrukt worden. De rollen komen bij verdraaien namelijk in een vernauwing van de nokkenschijf te zitten, waardoor de grijze ring meer naar binnen gedrukt wordt.
In de afbeelding is ook te zien dat de nokkenschijf een verdikking heeft. Wanneer deze verdikking bovenaan staat, drukt deze de grijze ring tegen de blauwe koppelingsplaten.
Hydraulisch circuit:
Ook zit er een hydraulisch systeem aan verbonden die ook in ongekoppelde toestand een bepaalde druk opbouwt. Dit is de opvoerdruk. Deze druk zorgt ervoor dat er geen speling op de opvoer- en werkplunjer van de Haldex-koppeling kan komen.
De pomp van het hydraulische systeem wordt aangestuurd door een regeleenheid. Deze regelt de opvoerdruk en de werkdruk. Bij de maximale werkdruk worden de koppelingsplaten tegen elkaar gedrukt. Ook kan er d.m.v. het aansturen van de overdrukkleppen minder druk naar de koppeling toegelaten worden, zodat de koppelingsplaten wat slip hebben. Op deze manier wordt niet alle kracht naar de achterwielen toegelaten.
Olie:
In de Haldex-koppeling zit speciale olie welke periodiek ververst moet worden. Wanneer dit niet gedaan wordt, zal net als bij de motorolie in de motor, extra slijtage ontstaan. De totale oliehoeveelheid in een Haldex-koppeling is vaak minder dan 1 liter, soms zelfs minder dan een halve liter.
Bij een BMW zit er bij vierwielaangedreven auto’s geen Haldex-koppeling, maar een verdeelbak die aan de versnellingsbak gemonteerd zit. Deze wordt op een aparte pagina beschreven. Klik hier voor meer informatie over de verdeelbak van BMW.